Miód na kobiece dolegliwości – historia, przepisy i współczesne badania

Naturalne leczenie przed erą antybiotyków

Zanim świat poznał penicylinę i antybiotyki, kobiety od pokoleń korzystały z naturalnych metod leczenia swoich intymnych dolegliwości. Jednym z najcenniejszych środków był miód – stosowany zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. W starożytnym Egipcie zapisywano receptury na miodowe środki przeciw upławom, Hipokrates zalecał miód na stany zapalne, a jeszcze w XIX wieku europejscy lekarze stosowali tampony nasączone miodem przy nadżerkach i zapaleniach pochwy.

Przepisy z dawnych czasów

W literaturze medycznej sprzed ery antybiotyków znajdziemy konkretne wskazania i receptury. W jednej z książek o zastosowaniu miodu w leczeniu chorób kobiecych czytamy:

„Do leczenia chorób narządów rodnych, jak nadżerki szyjki macicy, zapalenia macicy i przydatków, zapalenia pochwy, nowotwory sromu i upławy, używa się przeważnie miodu lipowego lub leśnego. (…) Irygacje sporządza się z roztworu miodu i wody w stosunku 1:2, tampony natomiast przygotowuje się z krystalizowanego miodu (20–25 g) i stosuje codziennie przez 10–15 dni. Po 10–12 zabiegach błona śluzowa szyjki macicy wraca do zdrowia.”

Takie przepisy są dziś ciekawostką historyczną, ale pokazują, jak mocno miód był zakorzeniony w tradycyjnej ginekologii.

Czym jest miód medyczny?

Warto podkreślić, że współcześnie – jeśli mówi się o leczeniu infekcji intymnych miodem – chodzi o miód medyczny (Medical Grade Honey, MGH). To specjalnie przygotowany miód:

• oczyszczony i sterylizowany (najczęściej promieniami gamma),

• standaryzowany pod względem aktywności biologicznej,

• bezpieczny do stosowania na błony śluzowe i rany.

Nie jest to więc zwykły miód ze słoika, lecz produkt dopuszczony do zastosowań medycznych. Najbardziej znanym przykładem jest miód manuka w postaci specjalnych żeli i opatrunków (np. Medihoney, L-Mesitran).

👉 Warto też wiedzieć, że spośród polskich miodów to miód lipowy i gryczany wykazują najwyższy wskaźnik inhibinowy, czyli zdolność do hamowania rozwoju bakterii i grzybów. To właśnie one najskuteczniej niszczą drobnoustroje i dlatego od wieków były wybierane w tradycyjnych kuracjach, również ginekologicznych.

Co mówią współczesne badania?

Dzisiejsza nauka ponownie interesuje się tym, co kobiety stosowały od wieków. I nie bez powodu:

• Badania kliniczne w Iranie (2014–2015) wykazały, że żel z miodem był porównywalnie skuteczny do klotrimazolu w łagodzeniu objawów kandydozy pochwy.

• Trwa obecnie międzynarodowe badanie kliniczne (HONEY STUDY, 2023), które porównuje skuteczność miodu medycznego z flukonazolem w leczeniu nawracającej kandydozy.

• Próby kliniczne wskazują, że mieszanki z miodem mogą wspierać terapię bakteryjnej waginozy, m.in. dzięki obniżeniu pH i działaniu na biofilm bakteryjny.

• Badania in vitro potwierdzają silne działanie miodu na Candida albicans oraz inne drobnoustroje odpowiedzialne za infekcje intymne.

👉 Choć nie chcemy namawiać do powrotu do dawnych metod stosowania miodu bez kontroli lekarskiej, warto podkreślić, że silne właściwości bakteriobójcze miodu lipowego i gryczanego pokazują, iż nie były to żadne zabobony. To realna moc natury, którą można dziś bezpiecznie wykorzystywać – przede wszystkim poprzez spożywanie doustne (np. w naparach, mleku czy soku), ale także w formach zewnętrznych, takich jak kremy i maści na bazie miodu i propolisu.

Przykłady takich preparatów to m.in. maści propolisowe łagodzące stany zapalne skóry czy kremy z dodatkiem miodu medycznego, wspierające regenerację i ochronę naskórka. Regularne sięganie po naturalne produkty pszczele w codziennej diecie i pielęgnacji może być prostym i skutecznym sposobem na wsparcie odporności i zdrowia kobiecego.

Podsumowanie

Choć dziś mamy skuteczne antybiotyki i środki przeciwgrzybicze, historia miodu pokazuje, że natura od zawsze była sprzymierzeńcem kobiet. To nie tylko słodki produkt spożywczy, ale także naturalny środek wspierający zdrowie. Współczesne badania nad miodem medycznym udowadniają, że w dawnych metodach kryło się ziarno prawdy.
Nie chodzi o to, by rezygnować z nowoczesnej medycyny, ale by pamiętać, że apiterapia – sztuka leczenia produktami pszczelimi – ma swoje miejsce również dziś.